Το μακρύ θέρος του ’11 και το ρίγος του φθινοπώρου

Το καλοκαίρι συνήθως επιβάλλει τους ρυθμούς του και στην πολιτική. Αυτή όμως η νωχελική παράδοση φαίνεται για φέτος να διασπάται και τα μπάνια του λαού, οι παρά θιν’ αλός μικροαστικές απολαύσεις μας, απειλούνται πραγματικά. Το καλοκαίρι του 2011 θα είναι μακρύ και θερμό, αφού ο ιστορικός χρόνος συστέλλεται και διαστέλλεται κατά το δοκούν των λαών και ψύχεται ή τήκεται κατά τη συγκυρία. Η 28^η Ιουνίου προβάλλει στον ορίζοντα ως η μητέρα των μαχών.Ας το πούμε απλά: «ή τώρα ή ποτέ»!

Η πανούργα ελληνική ιστορία έχει ξεδιπλώσει πολλές φορές το γαϊτανάκι της μέσα στο θέρος. Από την τραγωδία του 1922 και τα Ιουλιανά του 1965 μέχρι τη Μεταπολίτευση του 1974, το «βρώμικο» καλοκαίρι του 1989, την αλλαγή φρουράς του 1996 ως το 2004 της κραιπάλης των Ολυμπιακών Αγώνων, τα καλοκαίρια έδωσαν κρίσιμες ραφές στο υφάδι της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας. Δεν γνωρίζω άλλη ευρωπαϊκή ιστορία τόσο πλούσια σε θερινά γεγονότα που να διαψεύδει με τόση απολυτότητα τη γνωστή ρήση του Έκο περί ειδήσεων και Αυγούστου.

Και όπως λέει το τραγουδάκι, επειδή κανείς δεν ξέρει το τέλος τι θα φέρει και επειδή συνήθως πίσω έχει η αχλάδα της ιστορίας την ουρά, ας ενεργοποιήσουμε έγκαιρα τα ανακλαστικά του πολίτη και ας αφουγκραστούμε τη δίνη των γεγονότων που έρχονται συμμετέχοντας από τον τελευταίο θεσμό που απομένει για τον πολίτη, όταν όλα γύρω κλυδωνίζονται: το δρόμο. Καθώς το κοινωνικό και πολιτικό σκηνικό κάθε βδομάδα που περνά μεταβάλλεται με απρόβλεπτους ρυθμούς, οι απαιτήσεις από το κίνημα της πλατείας και το ρόλο των πολιτών αυξάνονται γεωμετρικά. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ζούμε στιγμές φορτωμένες με συσσωρευμένη ιστορική βαρύτητα. Όπως επίσης, ότι το πολιτικό σύστημα, αντιστρόφως ανάλογα με την κρισιμότητα των στιγμών, τρεφόμενο από τα δραματικά του αδιέξοδα και πατώντας σε δυσθεώρητο αντιπροσωπευτικό κενό, δυσκολεύεται να δώσει προοπτικές βάθους που να εμπεριέχουν λύσεις για την άρση ενός πρωτοφανούς για τα μεταπολιτευτικά χρονικά κοινωνικού αδιεξόδου. Η επιστροφή της πολιτικής επισπεύδεται σε συνθήκες που βρίσκει πολλούς απροετοίμαστους. Εξού και το κίνημα της πλατείας φωτίζει με πράσινο λέιζερ σαν φουτουριστική σκηνή μεταμοντέρνας πανήγυρης. Ωστόσο, έστω και έτσι, το κίνημα των αγανακτισμένων πρέπει να μείνει στο πολιτικό παιχνίδι ως ο παράγοντας που θα επιβάλλει την αλλαγή στις νοοτροπίες και τις στάσεις όλων των συνιστωσών του πολιτικού συστήματος. Ήδη το αίτημα βρίσκει ανταπόκριση και οι προσεχτικοί αναλυτές μπορούν να δουν ότι η ατμόσφαιρα και η πολιτική ψυχολογία δείχνουν εμφανή σημάδια διαφοροποίησης. Ας μην τρέφουμε όμως αυταπάτες ότι από τα σπλάχνα ενός τόσο αντιφατικού κοινωνικού μορφώματος θα γεννηθεί κάτι νέο με την έννοια ενός νέου σχηματισμού, ενός ηγέτη, μιας γενιάς στελεχών κ.λ.π.

Σε κάθε περίπτωση, το φετινό καλοκαίρι θα είναι παράξενο. Τα σώματα, εθισμένα τέτοιο καιρό να ασκούνται στη διεκδίκηση της επιθυμίας, φέτος θα κληθούν να θυμηθούν. Να θυμηθούν ότι η μοναξιά δεν είναι μονόδρομος, να θυμηθούν ότι η ιστορία παράγει νέες μορφές συλλογικών υποκειμένων, να θυμηθούν ότι η σύγκρουση είναι η εσχάτη οδός συντήρησης της ατομικής και εθνικής αξιοπρέπειας. Ας αρχίσουμε να συμφιλιωνόμαστε με την ιδέα της χρεοκοπίας, αν και είναι το απευκταίον. Αλλά τουλάχιστον ας κρατήσουμε το λόγο μας πως, αν είναι να μας βρει το κακό, τουλάχιστον να μας βρει όχι με αυτούς στο θρόνο. Μια χρεοκοπία με ΠΑΣΟΚ και μια χρεοκοπία με μια λαϊκή κυβέρνηση εθνικής ανάγκης θα είναι διαφορετική. Ας ματώσουμε που θα έλεγε και ο ΓΑΠ αλλά τουλάχιστον να ξεδιαλύνει το τοπίο. Γιατί με τα υπάρχοντα δεδομένα το… μεσοπρόθεσμο και το μακροπρόθεσμο μέλλον μας φαντάζει σκοτεινό.

Τώρα λοιπόν που βράζει το σίδερο. Και προτού οι πρώτες ψιχάλες της βροχής σκοτώσουνε το καλοκαίρι ας επιβάλλουμε τη βροχή από κάτω. Εκείνος δεν αντιστάθηκε. Απλά επέλεξε. Σε εμάς λοιπόν αναλογεί το βάρος της ιστορικής απόφασης. Αυτό το καταγωγικό βαρίδι μας, ο λόγος του Σβορώνου ότι ο αντιστασιακός χαρακτήρας διέπει την ιστορία μας, ας γίνει το δικό μας, για να μιλήσουμε με τη δική τους μετά-γλώσσα,  επικαιροποιημένο σχέδιο. Το ζητούμενο είναι η επανεκκίνηση της κοινωνίας. Άμεσα, δραστικά και εν-ιστορικά. Τα υπόλοιπα θα έρθουν αφού το άλογο μπει μπροστά από το κάρο. Τα θερινά σινεμά και οι θάλασσες μπορούν να περιμένουν.